صلوات
چند سالی است موسسه فرهنگی سائحات با مدیریت استاد گرانقدر سرکار خانم لطفی آذر و همت جمعی از بانوان متعهد برای پرکردن این خلا تشکیل شده و فعالیت های گسترده ای را در سراسر ایران ساماندهی می کند.
بنده با سابقه سیزده ساله حوزوی و چند ساله دانشگاهی و دیدی که همیشه به امور نقادانه نگاه می کند ، هرچه گشتم که از مجموعه رفتارهای شخصی و اجتماعی مدیر موسسه و مطالب کتاب ها و نوارهای فراوان ایشان در موضوعات مختلف حتی یک نقطه ضعف و یا کاستی پیدا کنم نتوانستم و برعکس هر روز که میگذرد مراتب ارادت بنده نسبت به حضرت ایشان بیشتر میشود .
اغراق نیست اگر بگویم معارفی که ایشان ارایه می دهند امروز در حوزه علمیه قم با این حجم انبوه معارف کمتر دیده می شود .
در سطور زیر خلاصه ای از فعالیتهای این موسسه جهت اطلاع تقدیم می شود :
سائحات، حرکت فرهنگی بانوان
مؤسسه فرهنگی ـ هنری سائحات در سال 1381 با مجوز رسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پی تاکید و حمایت مقامهای عالیرتبه نظام جمهوری اسلامی به منظور حضور جدی بانوان در صحنههای مختلف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تأسیس شد.
موسسه سائحات فعالیتهایش را برای افزایش توان خدمتگزاری به نظام مقدس اسلامی با تلاش برای ارتقای سطح آگاهی در همة زمینهها بهویژه ترویج فرهنگ اسلام ناب محمدی(ص) آغاز کرد.
وجه تسمیه
عنوان این مؤسسه فرهنگی ـ هنری که سعی در تامین معرفت نظری و اخلاق عملی دارد، از آیة 5 سورة تحریم گرفته شده است ، سائحات حرکت شناوری بانوان از ظاهر به باطن و از منزل به منزلت و از مکان به مکانت وجودی در دریای بیکران ولایت علوی(ع) و فاطمی(س) است که با این حرکت تسبیحی از عالم "وسیروا فیالارض" به "فسیحوا فیالارض" منتقل میشوند تا مظهر ولایت "مسیر علمی و عملی اولیاءا... گردند.»
اهداف مؤسسه
مؤسسه سائحات که در تهران واقع شده است، تلاشهای پیگیر خود را برای دستیابی به اهداف زیر انجام میدهد:
- تشکیل مجموعهای فرهنگی ـ هنری ویژه بانوان
- ایجاد یک مرکز تبادل فرهنگی برای بانوان
- فراهم شدن یک مرکز متمرکز برای امور خیریه
- فراهم شدن زمینه آشنایی با علوم قرآنی، اخلاق و احکام توسط استادان بزرگوار حوزه و دانشگاه
- فراگیری دورههای آموزش حرفهای و هنر اسلامی
- ارتقای سطح شناخت امور سیاسی و اجتماعی بانوان
از جمله فعالیتهای گسترده سائحات در زمینههای فرهنگی ـ هنری و تربیتی که هماکنون با حضور چهارهزار نفر از بانوان انجام میشود، عبارت است از:
* تشکیل مراکز پخش محصولات فرهنگی، هماهنگی همایشها و کلاسهای آموزشی در شهرستانهای مشهد، مراغه، کرمان و اصفهان.
* برگزاری بیش از 40 همایش در سطح تهران و شهرستانها به دعوت بسیج و ارگانهای مختلف دانشگاهها (از جمله دفتر نهاد مقام معظم رهبری، پایگاه بسیج و دفتر فرهنگ) فرمانداریها و آموزش و پرورش مناطق.
از جمله نامهای این همایشها میتوان به «آفتاب هشتم»، «فاطر هستی»، «ظهور خورشید»، «از خاک تا افلاک»، «خورشید در پس ابر»، «اشک و عشق»، «مهدویت و مدرنیته»، «بانوی صبر» و «معلم شهید» اشاره کرد.
* چاپ و انتشار کتاب با عناوین:
- سرّ قرآن ، سرّ سحر، فاطر هستی، انتظار ، آمادگی برای ظهور،توهم در دیدار امام زمان ، کربلا مقابله با اومانیسم ، دعا و ...
*اعزام مبلغ به دعوت نمایندگی جمهوری اسلامی و گروههای ایرانی خارج از کشور و عزیمت به کشورهای هند، مالزی و امارات متحده.
* جلسات پرسش و پاسخ برای نوجوانان با حضور استادان حوزه و دانشگاه.
* اعزام مبلغان مجرب به دانشگاهها، مدارس و شهرستانها.
* همکاری با مناطق مختلف آموزش و پرورش به درخواست سازمان آموزش و پرورش استان تهران در زمینههای فرهنگی، تبلیغی و هنری
* ساخت نماهنگ و کلیپهای مذهبی
* برپایی جلسات پرسش و پاسخ با حضور دانشجویان و دانشآموزان در دانشگاهها و مدارس
* تهیه مقالات مختلف اخلاقی و ارایه مقالات مزبور به مراکز تربیتی در قالب بروشور و تهیه تراکتهای مذهبی برای نصب در تابلو اعلانات در مدارس و دانشگاهها
* برگزاری نمایشگاه فرهنگی در دانشگاهها، مدارس، مساجد و حوزهها
* برپایی اردوهای آموزشی و تفریحی و ارائه خدمات مشاوره توسط استادان
* تشکیل پایگاههای تابستانی دانشآموزی در پنج منطقه آموزش و پرورش شهر تهران
* تشکیل چندین مؤسسه خیریه و کمک به محرومان (تهیه جهیزیه و دیگر مایحتاج زندگی)
* برگزاری جلسات مباحثه علمی در میان دانشجویان و شاگردان کلاسها.
از مؤثرترین فعالیتهای موسسه سائحات، تکثیر و عرضه بیش از 3 هزار عنوان نوار و CD از سخنرانیهای سرکار خانم لطفیآذر با 30 سال سابقه تدریس، تحقیق و تبلیغات در زمینههای اعتقادی و حضور در برنامههای رادیویی به دعوت شبکه فرهنگ به عنوان کارشناس است.
مؤسسه سائحات با تلاش پیگیر در پیاده کردن نوارهای هر موضوع، عنوانبندی، کدبندی و خلاصه کردن، بازنویسی، تدوین و ویرایش این سخنان، درصدد رساندن معارف ناب علوی به تشنگان وادی انتظار است.
1- عالم برزخ
مداومت بر صلوات، عذاب قبر را در عالم برزخ دور می کند، ظلمت گناه را از بین می برد، عذاب را از همه اهل قبرستان دور می کند، ثواب صلوات سنگین تر از گناهان است، صلوات، فریادرس ایشان در قبر است، چهره انسان را در برزخ نورانی و جان کندن را راحت می کند.
ابوعلقه می گوید: پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم بعد از نماز صبح رو به طرف ما کرد و فرمود: «اصحاب من! دیشب عمویم حمزه و برادرم جعفر(طیار) را در خواب دیدم به آن دو نزدیک شدم و گفتم: پدر و مادرم فدایتان، کدام عمل را برتر یافتید؟ پاسخ دادند: پدر و مادر به فدایت، ما صلوات بر تو، تشنه را سیراب کردن و محبت علی بن ابیطالب را برترین اعمال یافتیم.»
همچنین از ایشان نقل است که فرمودند: «الصلاه علی نور فی القبر» «صلوات بر من، نوری در قبر است.»
و نیز فرمود :
«هر کس بر من صلوات زیاد بفرستد از تلخی مرگ و جان کندن ایمن گردد
2- قیامت
از ائمه علیه السلام آمده که هر کس در دنیا مداومت بر صلوات داشته باشد خصوصاً در روز جمعه، صلوات، شفیع ایشان می شود در قیامت، همچنین صلوات بسیار، صلوات فرستنده را در روز قیامت نزدیک ترین فرد به پیامبر قرار می دهد، خداوند از هر جهت بر فرد نور می تاباند، هفتاد حاجتش را در قیامت برآورده می کند و او را در زیر عرش الهی قرار می دهد. همچنین این صلوات ها موجب سنگینی اعمال در قیامت و افضل اعمال محسوب می شود و ذخیره ای خوب برای ایشان در قیامت به حساب می آید.
از پیغمبر نقل است که فرمودند: «سه کس در روز رستاخیز آن روزی که سایه ای جز سایه خداوند نخواهد بود در زیر عرش الهی خواهند بود: «عرض شد: یا رسول الله آنها چه کسانی هستند؟»
فرمود: «آن کس که اندوه غمزده ای از امت من را برطرف سازد و کسی که سنت مرا زنده نماید و آن کس که فراوان بر من صلوات فرستد.»
3- پل صراط
صلوات، راهنمای انسان در هنگام عبور از پل صراط است و نوری است که راه را بر او روشن می کند، چنانکه رسول گرامی اسلامصلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: «اکثروا الصلاه علی فان الصلوه علی نور فی القبر و نور علی الصراط و نور فی الجنه»
«بر من بسیار درود بفرستید چرا که درود فرستادن بر من، برای صلوات فرستنده، نوری است در قبر و نوری است بالای صراط و نوری است در بهشت.»
4- جهنم
صلوات انسان را از گرمای جهنم مصون می دارد و مانعی است در ورود به آتش جهنم.
رسول خدصلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «لن یلج النار من صلی علی و من نسی الصلوه علی فقد أخطأ طریق الجنه» «آن کس که بر من درود بفرستد، داخل آتش نخواهد گردید و هر کس درود فرستادن بر من را فراموش کند، از راه بهشت به خطا خواهد رفت.»
5- بهشت
صلوات فرستندگان در بهشت، حورالعین نصیبشان می شود، دوست پیامبر در بهشت شده و هفتاد هزار قصر بهشتی دریافت می کنند، شراب سلسبیل می نوشند، در زمره خواص پیامبر وارد بهشت می شوند.
شخصی از پیامبر پرسید: صلوات فرستادن امت، ارسال تحفه ای است به نزد شما، آیا از جانب شما تحفه ای برای ایشان خواهد بود؟
آن حضرت فرمود:
«امروز، صلوات امت بر من، تحفه ای است از ایشان برای من، و فردا، تحفه من برای ایشان، در بهشت خواهد بود.»
در مورد کیفیت صلوات، روایات فراوانی است که درود و سلام بر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را همراه با آلش مقبول می دانند.
این نوع کیفیت صلوات از منابع شیعه و سنی قابل اثبات است، چنانکه در صحیح مسلم، سن ابن داود ترمذی، نسانی، موطا مالک، مسند احمد و سنن دارمی، از ابومسعود انصاری روایت کنند که گفت:
«رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم آمد و با ما در مجلس سعد بن عباده نشست «بشیربن سعده ابونعمان بن بشیر به او گفت: ای رسول خدصلی الله علیه و آله و سلم خداوند ما را فرمان داده تا بر شما صلوات فرستیم، چگونه بر شما صلوات فرستیم؟ راوی گوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم (به گونه ای) ساکت شد که ما آرزو کردیم ای کاش او چنین سوالی نکرده بود سپس فرمود بگویید خداوندا بر محمد و آل محمد صلوات فرست، همان گونه که بر ابراهیم صلوات فرستادی، و بر محمد آل محمد فزونی بخش، همان گونه که بر ابراهیم در جهانیان فزونی دادی.
در کنزالعمال نیز از عایشه روایتی است که همین مضامین روایت قبل را دارد.
از حضرت علی علیه السلام نیز روایت است که ایشان فرمودند «اصحاب گفتند ای رسول خدا چگونه بر شما صلوات فرستیم که فرمود «بگویید: خداوندا بر محمد و آل محمد صلوات فرست، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم صلوات فرستادی، راستی که تو ستوده و والایی، و بر محمد و آل محمد فزونی بخش، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم فزونی دادی، براستی که تو پسندیده و عظمایی» (کنزالعمال)
برکات و ثواب صلوات
در باب ثواب صلوات روایات فراوانی است که تاکید می کند ده هزار بار حسنه دارد، رحمت و برکت و لطف و کرامت خدا را به همراه دارد، معادل با پاداش و ثواب تسبیح و تکبیر خداست، ارتقاء درجه به همراه دارد، معادل سبحان الله و الحمدالله و لا اله الا الله و الله اکبر است.
صلوات برکات فراوانی را برای شخص بدنبال دارد که برکات صلوات را می توان به برکتهای دنیوی و اخروی تقسیم کرد.
در دنیا صلوات باعث برآورده شدن حاجت، ازدیاد مال، رفع فقر، بخشش گناهان، ادای قرض، خوشبو شدن، درمان فراموشی، رفع نفاق، نجات از سختی، تندرستی، خواب مقصود دیدن و درک امام قائم می شود.
برای اثبات برخی از موارد ذکر شده به کلام ائمه استناد می کنیم.
حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند «صلوات فرستادن، فقر ر ابرطرف می کند»
امام صادق علیه السلام می فرمایند: هر کس بعد از نماز صبح و نماز ظهر بگوید:«اللهم صل علی محمد و آل محمد وعجل فرجهم » (خدایا بر محمد و آلش درود بفرست و به فرجشان سرعت بخش) نخواهد مرد تا آن که امام قائم از خاندان پیغمبر علیه السلام را درک و به ملاقاتش نایل آید.»
از دیگر برکات حائز اهمیت صلوات از بین رفتن گناهان است، چنانکه امام رضا به نقل از رسول خدا می فرمایند:«الصلاه علی و علی اهل بیتی تذهب بالنفاق» «صلوات و درود بر من و خاندان من نفاق را از بین می برد».
و اما برکات اخروی صلوات را می توان به پنج مرحله تقسیم کرد. 1- عالم برزخ 2- قیامت 3- پل صراط 4- جهنم 5- بهشت.
1- طهارت: شرط قبولی و استجاب دعا و ذکر ختم صلوات، داشتن طهارت جسم و باطن می باشد.
2- قطع امید: شرط استجابت دعا، قطع امید از همه می باشد. جسم و جان ذاکر باید فقط به امید خدا باشد.
3- یقین:شرط استجابت دعا این است که ذاکر یقین داشته باشد که خدا توانایی آن را دارد که هر چه اراده فرماید انجام دهد.
4- دعای غریقی: یعنی این که نجاتی برای خود نمیبیند به جز خدا، و کمک و نجات را فقط از آنِ خداوند بداند و بس.
5- ستایش: ستایش خدا قبل از شروع ذکر، از لوازم مهم بندگی می باشد.
6- اعتراف به گناه: یعنی اعتراف کن که گناهان تو را از بساط قرب دور ساخته و موجبات بلا را فراهم آورده، اعتراف بنما و عفو پوزش از خداوند بخواه.
7- طلب عفو: یعنی از برخی گناهانی که قلبت را تیره نموده و دعاهایت را حبس نموده، طلب بخشش و عفو کن.
8- حضور قلب: وقتی باطن خود را از نجاسات و شهوات نفسانی پاک کردی و درون خود را خانه تکانی کردی.
9- نیت قلب:از مهم ترین مسائل و آداب ذکر و ختم و توسل، نیت قلبی است که اگر تحقق نیابد زبان به ذکر حقیقی مشغول نمی شود و قلب سرگرم چیز دیگری است.
10- زمان: برای بعضی ذکرها و صلوات ها زمان مخصوصی با کیفیت ویژه ای تعیین شده است.
11- عدد ذکر: انتخاب عدد ذکر یکی از احکام مهم ذکر و ختم است که باید به آن توجه داشت؛ یعنی همان تعداد و مقداری که از ناحیه معصومین علیه السلام معین شده است عمل کرد. چنان که برای صلوات سه مرتبه، ده مرتبه، صد مرتبه و هزار مرتبه را بیان فرموده اند.